SPECIALISATIE

Lees wetenschappelijke artikels over

Nieuw onderzoek

Allergiebehandeling

Allergieën begrijpen, voorkomen en behandelen

Vlad Vasiliu

Geschreven door Vlad Vasiliu, Allergologue, op 12 januari 2023

Gecontroleerd door van onze redactie

Raadpleeg onze zorgverleners

Zorgen over uw gezondheid? Stel uw anonieme vraag en onze zorgverstrekkers zullen u helpen.

Uw vraag indienen
We mailen u als er een antwoord is
We hebben uw vraag ontvangen

We mailen u zodra een specialist antwoordt.

We hebben uw vraag niet kunnen indienen

Er is een onverwachte fout opgetreden, maar we werken eraan. Probeer opnieuw.

Hoe werkt het?

Anoniem een vraag stellen

Wij modereren uw vragen en sturen ze naar de specialisten van Doctoranytime

Hoe werkt het?

Ontvang updates voor uw vraag

Als u uw e-mailadres invult, brengen wij u op de hoogte wanneer een specialist uw vraag beantwoordt.

Hoe werkt het?

De antwoorden bekijken

Zodra uw vraag beantwoord wordt, zullen we deze in de rubriek publiceren die overeenkomt met het onderwerp.

Richtlijnen voor vragen
  • Do

    • Details over uw gezondheidsproblemen verstrekken

    • Kort en bondig zijn, zodat zorgverleners u een duidelijk antwoord kunnen geven

  • Don't

    • Namen aangeven

    • Honoraria's vragen

    • Offensieve of beledigende inhoud posten

Definitie en oorzaken

Een allergie is een extreme normale reactie van een individu op een stof die door de meeste mensen wordt verdragen. Die stoffen worden 'allergenen' genoemd en kunnen verschillende symptomen uitlokken.

Allergenen kunnen ingeademd worden, het gaat dan om inhalatieallergenen (pollen, stof, huisstofmijt, schimmel of huidschilfers van dieren). De vaakst voorkomende voedselallergenen zijn eiwit, pindanoten, melk, schaaldieren enz. Geneesmiddelen kunnen ook allergenen worden. Denk aan penicilline, niet-steroïde ontstekingsremmers of contrastmiddelen. Vergeet niet dat ook voedingsadditieven of bepaalde cosmeticaproducten allergische reacties kunnen uitlokken. Tot slot kan het gif van verschillende insecten ook een allergeen zijn voor bepaalde mensen

Vlad Vasiliu
Dr. Vlad Vasiliu - Allergoloog zegt:

“De oorzaken van een allergie liggen bij een verstoord immuunsysteem dat als het ware op hol slaat.”

Een risicofactor voor voedselallergieën is bijvoorbeeld het laat introduceren van verschillende voedingsmiddelen bij een kind. Verder speelt vervuiling een rol bij het ontstaan van ademhalingsallergieën. Bij geneesmiddelen kan herhaalde blootstelling aan niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID's) tijdens de kindertijd later bijvoorbeeld leiden tot een allergie voor NSAID's.

Symptomen

Het klinisch profiel van een allergische reactie en de hevigheid ervan hangen zowel af van het allergeentype als de blootstellingsgraad. Zo kan seizoensgebonden blootstelling aan pollen bij ademhalingsallergieën leiden tot symptomen zoals een neusverkoudheid of bindvliesontsteking, soms in combinatie met bronchiale astma. De hevigheid van die symptomen kan variëren van milde, draaglijke symptomen tot ernstige astma-aanvallen waarbij een ziekenhuisopname nodig is.

Allergenen in voedings- of geneesmiddelen kunnen dan weer anafylaxie veroorzaken. De hevigheid van aanvallen van anafylaxie kan variëren van gewone huiduitslag bij het eten van een allergeen (zoals pinda's) tot een anafylactische shock met ademhalings- of hartstilstand.

Verder verwijst het begrip 'cofactoren' naar factoren die allergische reacties verergeren. Gebruikelijke cofactoren zijn alcoholconsumptie, het gebruik van NSAID's, fysieke inspanningen, een gelijktijdige IgE-afhankelijke ziekte(atopische dermatitis of bronchiale astma met opflakkeringen). Huidallergieën duiken vaak op in de vorm van eczeem of atopische dermatitis. Die reacties ontstaan bij contact met bepaalde chemische ingrediënten van cosmeticaproducten of bepaalde professionele industriële producten.

Tot slot kunnen bepaalde insectenbeten (van bijen of wespen) ernstige anafylactische reacties uitlokken.

Diagnose van een allergie

De diagnose berust op 2 hoofdpijlers:

  • de klinische voorgeschiedenis waaruit eerdere voorvallen blijken, dus een verband tussen de blootstelling aan een gekend allergeen en een allergische reactie;
  • de diagnostische bevestiging door middel van een bloedonderzoek, met een priktest of met huidtesten met epipleisters.
Le diagnostic d'une allergie

Voor de immunobiologische diagnose van een allergie worden specifieke immunoglobulinen gemeten. Een priktest is een huidonderzoek waarbij een allergeenextract of het allergeen zelf op de huid wordt aangebracht en de huid vervolgens oppervlakkig wordt geprikt. Bij een lokale reactie in de vorm van jeukende bobbeltjes kan de test als positief worden beschouwd.

Le diagnostic d'une allergie

Bij geneesmiddelen of insectengif gebruiken we vaak de introdermoreactietechniek. Daarbij wordt een sterk verdunde versie van het vermoedelijke allergeen onderhuids ingespoten. Om de allergie te bevestigen moeten er minstens 15 minuten na de injectie bobbeltjes verschijnen.

Le diagnostic d'une allergie

Vandaag de dag bestaan er complexe diagnosetechnieken zoals een IgE-chip met microarray (ISAC-test) die op basis van slechts een bloeddruppeltje tot 120 verschillende allergenen kan opsporen

Allergieën behandelen

Een allergoloog kan drie behandelpistes bewandelen.

Bij bepaalde allergenen volstaat vermijding. Neem nu een huisdierallergie. Daarbij kan het volstaan dat de leefomgeving van de patiënt en het dier worden gescheiden.

Bij voedselallergieën wordt vermijding ook aanbevolen. Wanneer de inname van sporen van een specifiek allergeen echter een aanval van anafylaxie uitlokt, werken we doorgaans met een inductieprotocol voor orale tolerantie bij kleine hoeveelheden. Zo komt het immuunsysteem niet in opstand wanneer u per ongeluk een aantal gram van een bepaald allergeen binnenkrijgt (bv. pinda's of noten). We merken dat het inductieprotocol voor orale tolerantie echt wel succesvol is bij fruit. Meestal kunnen patiënten hierna opnieuw zonder beperking vers fruit eten.

Bij geneesmiddelenallergieën bevelen we doorgaans vermijding aan. Orale inductiestrategieën zijn mogelijk en werden al gebruikt in bepaalde centra wanneer het gebruik van een bepaald antibioticum bijvoorbeeld strikt noodzakelijk is.

Bij bepaalde ademhalingsallergieën kan een anti-allergiebehandeling volstaan. Zo kan je bijvoorbeeld overwegen om tijdens het hele pollenseizoen 1 antihistaminepil te nemen. Soms volstaat dat echter niet. Een tweede behandelingspiste is dan een lokale behandeling: in de neus (nasale corticosteroïden) en/of antihistaminetherapie voor de ogen.

Bij bepaalde ademhalingsallergieën zoals pollen is vermijding geen optie. Er zweven namelijk overal grote hoeveelheden pollen in de lucht en blootstelling is dus onvermijdelijk. In dat geval is desensibilisatie de doeltreffendste behandeling binnen de allergologie. Bij desensibilisatie wordt er op voorhand een allergeenextract toegediend, waardoor het immuunsysteem gewenning voor het allergeen in kwestie opbouwt. In vergelijking met een klassieke symptoombehandeling is de doeltreffendheid heel hoog. Doorgaans verdwijnen de symptomen na een of twee behandeljaren.

Wanneer een wespen- of bijensteek een ernstige anafylaxie veroorzaakt, stellen we desensibilisatie voor door middel van herhaalde injecties (om de 6 weken). Meestal is de patiënt na een behandeling van 3 maanden veilig. Het succes van immunotherapie met wespengif loopt over het algemeen op tot wel 96%.

Tot slot vinden we in de gereedschapskist van de allergoloog ook nog een adrenaline-autoinjector op voorschrift (de zogenaamde epipen). Over het algemeen wordt het toedienen van adrenaline beperkt tot ernstige, levensbedreigende anafylactische aanvallen.

Allergieën voorkomen

La prévention des allergies

Vroegtijdige diversificatie van de babyvoeding, m.a.w. de hele kindertijd lang gevarieerde voeding geven, lijkt een beschermende factor te vormen tegen voedselallergieën.

La prévention des allergies

De aanwezigheid van een huisdier (zoals een hond) in de thuisomgeving lijkt ook een beschermende factor te zijn tegen bronchiale astma bij kinderen, behalve bij een eerder bestaande sensibilisatie.

La prévention des allergies

Een evenwichtige levensstijl met buitenactiviteiten waarbij je overmatig gebruik van cosmetica- of schoonmaakproducten in de thuisomgeving vermijdt.

La prévention des allergies

Een gezond en gevarieerd eetpatroon met fruit, rauwe groenten en zuivelproducten (ook huisgemaakt) lijkt ook preventief te werken.

La prévention des allergies

Door roken tijdens de zwangerschap en passief roken bij kinderen te vermijden word je ook beschermd tegen bronchiale astma.

La prévention des allergies

Woon liever niet in stedelijke gebieden waar je frequent wordt blootgesteld aan luchtvervuiling.

Fabel of waarheid?

Mythe #1

De combinatie van bepaalde voedingsmiddelen kan allergieën uitlokken.

La vérité

Het klopt dat het gelijktijdig consumeren van alcohol en bepaalde bekende allergenen bij een gesensibiliseerde persoon kan leiden tot ernstigere allergische reacties. De combinatie van verschillende voedingsmiddelen bij een persoon die vanuit allergologisch oogpunt een blanco blad is, heeft echter geen enkele invloed op het verschijnen van een allergische reactie of de ernst ervan.

Mythe #2

Allergieën zijn levensbedreigend.

La vérité

Het klopt dat blootstelling aan bepaalde allergenen in bepaalde omstandigheden bij een gesensibiliseerde persoon kan leiden tot ernstige anafylactische reacties die kunnen uitmondden in een plotselinge hartstilstand. Anafylaxie is echter een zeer zeldzame doodsoorzaak in Europa. Doorgaans zijn allergische reacties eerder mild en tijdelijk.

Mythe #3

Intoleranties en allergieën komen op hetzelfde neer.

La vérité

Voedselintoleranties en voedselallergieën kunnen eigenlijk tot op zekere hoogte een vergelijkbaar ziektebeeld vertonen. Toch is het etiologisch mechanisme erachter niet hetzelfde. Wat speelt er bij een intolerantie? Er ontbreekt een spijsverteringsenzym, wat leidt tot een abnormale en onverwachte afbraak van bepaalde voedingsbestanddelen, waarbij er in het spijsverteringskanaal gas en zuur worden aangemaakt, met buikpijn, een opgeblazen gevoel en diarree tot gevolg.

Een voedselallergie kent daarentegen een woeliger verloop kennen. Bij blootstelling aan een allergeen is er namelijk vaak sprake van een reactie in minstens twee orgaansystemen. Denk maar aan ademhalingsmoeilijkheden en buikpijn. Gaat het enkel om een allergie, dan kunnen de symptomen verdwijnen wanneer men het niet-verdragen voedingsmiddel vermijdt. De diagnose van intoleranties is vaak gebaseerd op functionele tests zoals de waterstof-ademtest.

Mythe #4

Een voedselallergie kan door kruisreactiviteit leiden tot reacties op de meeste voedingsmiddelen.

La vérité

Fout! Het klopt dat complexe kruisreacties mogelijk zijn, maar ze zijn het resultaat van een allergenenfamilie waarin een eiwit zit dat in verschillende voedingsmiddelen aanwezig is. Het voorbeeld bij uitstek is kruisreactiviteit tussen het hoofdallergeen (berkenpollen) en vers fruit en verse groenten. Dit type kruisreactiviteit kan de interpretatie van de allergologische resultaten bemoeilijken. Daarom is het steeds nuttig om advies in te winnen bij een specialist.

Veelgestelde vragen

Questions fréquentes

Wat moet een allergische persoon eten en vermijden?

Het dieet wordt afgestemd op het sensibilisatieprofiel van het individu. Gevallen waarin complexe vermijdingen nodig zijn, zijn eerder zeldzaam. Het onderscheid tussen een allergie en een intolerantie zit hem vaak in het feit dat een persoon met een voedselallergie kan reageren op sporen van dat voedingsmiddel.

Questions fréquentes

Bestaat er een risico dat allergietests een verkeerd resultaat geven?

Ja. Over het algemeen zijn alle tests bij de allergoloog bijzonder gevoelig maar weinig specifiek. Vaak worden we geconfronteerd met zogenaamde sensibilisatie, waarbij een patiënt positief test op een allergeen, maar geen klinische reactie vertoont.

Naast een positieve diagnostische test impliceert het begrip allergie ook een relevante klinische situatie. Met andere woorden: het systematisch verschijnen van symptomen na blootstelling aan een allergeen. Daarom zijn allergietesten voornamelijk bedoeld om een allergie te bevestigen en niet om u tegen een allergie te beschermen.

Questions fréquentes

Waarop moet ik letten voor ik een gezondheidsprofessional raadpleeg?

Bij ademhalingsallergieën is het belangrijk om oog te hebben voor het seizoensgebonden verloop van de symptomen.

Bij spijsverteringsproblemen die een allergie doen vermoeden, is het belangrijk dat u bijhoudt wat u zoal hebt gegeten, gedronken en gedaan tijdens de 6 uur voor de reactie.

Questions fréquentes

Kan ik weer allergieën krijgen als ik een behandeling volg?

Ja. Dat hangt af van het type behandeling. Er kunnen nieuwe allergieën ontstaan. Dat is het bewijs dat ons immuunsysteem kneedbaar is en zich voortdurend aan de omgeving aanpast. Het is echter belangrijk om het allergologische beeld niet te overschatten of te dramatiseren en om gefocust te blijven op het oorzakelijk verband en de repetitieve aard van de reactie.

Opmerking: De term "arts" wordt gebruikt ter gebruiksgemak en kan ook professionals in de gezondheidszorg omvatten.
Deze inhoud is betrouwbaar en wetenschappelijk onderbouwd. Het is gebaseerd op officiële medische studies en is bewerkt door dokters en professionals in de gezondheidszorg en deelt objectieve informatie mee over diagnoses en behandelingen van ziektes. Het omvat verschillende bronnen. Indien u een professional in de gezonheidszorg bent en u ontdekt dat hier fouten of misvattingen op staan, gelieve ons te contacteren via [email protected]
Bedankt!

Uw ervaring kan andere personen helpen.

Sluit u aan bij Doctoranytime gratis door hier te kliken.

Er ging iets mis

Gelieve later opnieuw te proberen

We hebben uw mening goed ontvangen.

Vertel ons hoe we dit kunnen verbeteren.